چراع خطر خودرو به طور معمول به نام‌های مختلفی چون چراغ‌های اضطرارای، فلاشرهای هشدار خطر یا تنها چراغ خطر خوانده می‌شوند. با اینکه این چراغ‌های بسیار با اهمیت، با نام‌های مختلفی به کار می‌روند، اما مدت بسیار طولانی از ظهور آن‌ها و کاردبردشان در صنعت خودروسازی می‌گذرد. در سال 1967 شرکت جنرال موتورز این چراغ‌ها را به عنوان یک استاندارد در تمام وسایل نقلیه به کار برد. در حال حاضر استفاده از این چراغ‌ها برای تمام وسایل نقلیه در تمام نقاط دنیا ضروری است.
استفاده‌ی صحیح از چراغ‌های خطر باعث حفظ امنیت در رانندگی شده و تا حد زیادی می‌تواند از بروز تصادفات و حوادث ناگوار جلوگیری کند. با وجود این، استفاده‌ی نادرست از آن‌ها می‌تواند باعث سردرگمی و حواس‌پرتی رانندگان دیگر شده و خود باعث بروز مشکلات در رانندگی شود. طبق برآوردها و آمار سالیانه، 90 درصد از رانندگان به طور اشتباه از چراغ‌های خطر استفاده می‌کنند.
با توجه به اینکه قوانین راهنمایی و رانندگی برای استفاده از چراغ خطر در کشورهای مختلف متفاوت است، رانندگان باید با کمک آیین‌نامه‌ی راهنمایی و رانندگی و رجوع به راهنمای بررسی چراغ خطر خودرو، به شیوه‌ای صحیح از آن‌ها استفاده کنند. برای حفظ امنیت خود و دیگران هنگام رانندگی، مطالعه‌ی این مطلب با موضوع هشدارهای چراغ خطر به شما توصیه می‌شود.
چراغ خطر خودرو چیست؟
چراغ‌های خطر، چراغ‌های کوچکی هستند که صرفاً جهت تزئین خودرو به کار نمی‌روند، بلکه مفهوم خاصی را در رانندگی می‌رسانند. در واقع فلاشرها، چراغ‌هایی هستند که بر روی خودرو نصب شده و به صورت متناوب روشن و خاموش می‌شوند تا به دیگر رانندگانی که در جاده حضور دارند، اعلام کنند که موقعیت خطرناکی وجود دارد. رانندگان دیگر با دیدن این هشدار تمهیدات لازم را می‌اندیشند و با کم کردن از سرعت خود و نیز حفظ فاصله‌ی لازم از خودروهای جلویی، به شکلی ایمن از موقعیت خطر عبور می‌کنند. کلید عملکرد این چراغ‌ها در اتاق خودرو، به شکل دکمه‌ی بزرگی است که علامت مثلث قرمز رنگی بر روی آن قرار دارد. جهت فعال کردن یا غیر فعال کردن این چراغ‌ها باید این دکمه را فشار داد.
در مورد رنگ مورد استفاده در این چراغ‌ها هم قوانین خاصی وجود دارد که رانندگان ملزم به رعایت آن هستند و در صورت سرپیچی از آن، تخلف محسوب شده و بر حسب قوانین با رانندگان خاطی برخورد خواهد شد. در آیین‌نامه‌ی راهنمایی و رانندگی ایران، رنگ چراغ خطر در قسمت جلو زرد و در عقب زرد یا قرمز است. برای استفاده‌ی صحیح از این چراغ‌ها باید دانست که در چه مواقعی می‌توان از این چراغ‌ها استفاده کرد و در چه شرایطی مجاز به استفاده از آن‌ها نیستیم. این مطلب می‌تواند به عنوان راهنمای بررسی چراغ خطر خودرو مورد استفاده قرار گیرد.
چراغ خطر خودرو چه هشدارهایی را به راننده می‌دهد؟
باید توجه داشت که استفاده از چراغ خطر تنها محدود به موارد اضطراری و اجتناب‌ناپذیر است. معنای این عبارت آن است که در صورت زیر پا گذاشتن قانون و خلاف کردن، استفاده از این چراغ‌ها مجاز نیست. به عنوان مثال وقتی راننده‌ای در مسیری در حال رانندگی در خلاف جهت است، استفاده از فلاشر برای آگاه کردن دیگر راننده‌ها از حضور خود مجاز نیست. در واقع نباید پناه بردن به قابلیت ایجاد هشدار و خطر به دیگر رانندگان باعث شود که افراد قانون‌شکنی کرده و قوانین راهنمایی و رانندگی را زیر پا بگذارند.
همچنین باید دانست که چراغ‌های خطر راهکاری برای اعلام خطر و هشدار به دیگر رانندگان هستند، بنابراین استفاده‌ی طولانی مدت از آن‌ها مجاز نیست. در این بخش موارد صحیح استفاده از چراغ‌های خطر آمده است:
هنگام تصادف: هنگام وقوع تصادف برای شما، می‌توانید چراغ خطر خودرو را روشن کنید تا دیگر رانندگان از وضعیت شما آگاه شوند و از سرعت خود کم کنند.
خراب شدن اتومبیل: در صورت ایجاد نقص فنی برای اتومبیل خود، آن را به امن‌ترین نقطه‌ی جاده برده و چراغ‌های خطر را روشن کنید.
هنگام تمام شدن بنزین: در صورت بروز چنین شرایطی، می‌توان با استفاده از چراغ‌های خطر دیگر رانندگان را از این وضعیت مطلع ساخت.
تعویض لاستیک: در صورت پنچر شدن لاستیک‌های خودرو و نیاز به تعویض آن‌ها، اتومبیل را در نقطه‌ی مناسب پارک کرده و با روشن کردن چراغ‌های خطر دیگر رانندگان را از این وضعیت آگاه سازید. توجه به این موضوع به ویژه در هنگام شب و زمانی که دید کافی وجود ندارد اهمیت بسیار بالایی خواهد داشت. در هنگام خرید لاستیک خودرو حتما دقت لازم را داشته باشید.
هنگام سنگین شدن ناگهانی ترافیک: در چنین شرایطی برای اطلاع به خودروهای پشت سر، با استفاده از چراغ خطر می‌توان آن‌ها را آگاه کرد تا از سرعت خود بکاهند.
کم کرن ناگهانی سرعت: گاه وقوع شرایطی ناگهانی چون ظاهر شدن یک مانع وسط جاده یا شکسته شدن درختان یا حوادث مشابه می‌تواند باعث ترمزهای ناگهانی شود. در این شرایط در صورت استفاده‌ی به موقع از چراغ‌های خطر، رانندگان پشت سر از این وضعیت آگاه می‌کند تا سرعت خود را کاهش دهند و از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کنند.
در چه شرایطی نباید از چراغ‌های خطر استفاده کرد؟
همانطور که در بالا گفته شد چراغ‌های هشدار کاربرد تعریف شده‌ای دارند و استفاده از آن‌ها در شرایط دیگر می‌تواند باعث سردرگمی و حواس‌پرتی رانندگان شود. به عنوان یک قانون کلی می‌توان گفت که استفاده از چراغ خطر هنگام حرکت، صحیح نیست مگر در مورد استثنائاتی چون ترافیک‌های سنگین جاده‌ای که می‌توان از فلاشرها برای هشدار به دیگران استفاده کرد.
هوای طوفانی: بسیاری از افراد با تصور اینکه استفاده از چراغ‌های خطر خودرو در هوای طوفانی باعث هشدار به دیگر راننده‌ها شده و امنیت رانندگی را افزایش می‌دهد، در این شرایط فلاشرهای خود را روشن می‌کنند. اما باید توجه داشت که عملکرد اصلی چراغ‌های خطر در هشدار به دیگر خودروهایی است که از وضعیت خطر مطلع نیستند. در شرایط طوفانی و پایین آمدن دید در رانندگی، از آنجا که همه‌ی رانندگان دیگر نیز در این وضعیت قرار دارند، بنابراین نیازی به هشدار به آن‌ها نیست. حتی استفاده از فلاشر می‌تواند سبب حواس‌پرتی بقیه شود، بنابراین نباید در این وضعیت از چراغ‌های خطر استفاده کرد.
پارک کردن در مکان‌های غیرمجاز: همانطور که گفته شد، استفاده از چراغ خطر خودرو منوط به شرایط اضطراری است و در غیر اینصورت کاربرد آن مجاز نیست. گاه افراد با زیر پا گذاشتن قانون و پارک کردن خودروی خود در مکان‌های غیر مجاز اقدام به استفاده از فلاشر می‌کنند. در چنین شرایطی با تصور اینکه می‌توانند با آگاه کردن دیگر رانندگان، خودروی خود را در محلی نامناسب پارک کنند، اقدام به استفاده از چراغ خطر می‌کنند، در صورتی که این عمل مجاز نیست.
حمل با جرثقیل: اگر به هر دلیل خودرویی در حال حمل به وسیله‌ی جرثقیل باشد، نباید از چراغ‌های خطر استفاده کرد. در چنین شرایطی استفاده از آن‌ها تنها در صورتی مجاز است که جرثقیل به همراه خودرو، در حال تردد در بزرگراه یا مسیرهای دارای دو باند باشند.
نکته‌ی آخر اینکه برخی از رانندگان به استفاده از چراغ خطر عادت کرده‌اند و صرف نظر از موقعیت درست یا نادرست، آن را به کار می‌برند. به عنوان مثال در بزرگراه‌های شلوغ حتی برای تغییر لاین خود نیز از این چراغ‌ها استفاده می‌کنند، در حالی که همانطور که قبلاً گفته شد استفاده‌ی نادرست از این هشدارها و پیام‌ها می‌تواند دیگر رانندگان را گیج و سردرگم کند و خود باعث ایجاد خطر و تصادف شود.
لازم است در مواقع و شرایط مختلف از دستورالعمل‌های صحیح رانندگی بهره گرفت. به عنوان مثال هنگام تغییر لاین در بزرگراه‌های شلوغ، نیازی به استفاده از چراغ خطر نیست و تنها می‌توان با روشن کردن راهنما دیگر رانندگان را از تغییر مسیر خود آگاه کرد.
اهمیت بررسی منظم چراغ‌های خطر خودرو
حال که با لزوم و اهمیت استفاده از چراغ‌های خطر آشنا شدیم، لازم است که به طور منظم وضعیت کارکرد آن‌ها را بررسی کرده و از درستی عملکردشان اطمینان حاصل کنیم. در مورد رنگ چراغ‌های خطر خودرو، در آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی قوانین خاصی وجود دارد که لازم است رعایت شود و سرپیچی از آن تخلف محسوب می‌شود. بر اساس استانداردهای بین‌المللی، چراغ‌های خطر باید مستقل از چراغ‌های راهنما باشند و در مواقع لزوم به صورت صحیح از آن‌ها استفاده شود. همچنین این چراغ‌ها باید دارای نشانگرهای تصویری و صوتی باشند تا از وضعیت کارکرد آن‌ها آگاه شد.
بررسی درستی عملکرد چراغ‌های خطر شامل شدت نور چراغ‌ها در تمام قسمت‌های خودرو، سرعت فلش زدن، منظم بودن فلش‌ها و روشن بودن تمام چراغ‌ها است. در صورت بروز ایراداتی در هر یک از موارد فوق، باید بررسی‌های لازم برای رفع آن انجام شود تا از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کند.
نکته‌ی بسیار مهم دیگر توجه به کیفیت و ویژگی‌های مطلوب چراغ‌های خطر و تجهیزات آن هنگام تهیه است. استفاده از تجهیزات دارای کیفیت پایین، نه تنها باعث تحمیل هزینه‌ی اضافی بابت ایجاد مشکلات دائمی است، بلکه همچنین در امنیت رانندگی و خودرو بسیار اثرگذار بوده و می‌تواند زیان‌های جبران‌ناپذیری را وارد کند. لذا لازم است که حتماً از تجهیزات با کیفیت بالا استفاده کرد تا لامپ‌ها دائماً نسوزند و در عملکردشان دچار مشکل نشوند.
همچنین گاه تجهیزات با کیفیت پایین، در زیر نور خورشید و گرما دچار تغییر ظاهر شده و ممکن است در اعلام خطر و هشدار عملکرد مطلوبی نداشته باشند. نکته‌ی قابل توجه دیگر این است که گاه در سیم‌کشی برق خودرو آن ایراداتی ایجاد می‌شود که بر روی عملکرد چراغ‌های خطر اثر می‌گذارد.
بنابراین لازم است تا با بررسی همیشگی چراغ‌های خطر و کلیه‌ی چراغ‌ها از صحت عملکرد آن‌ها آگاه شد و در صورت بروز هر نوع مشکل و ایرادی که بر کارکرد صحیح آن‌ها اثر گذارد، به موقع اقدام به رفع کرد و با این عمل از بروز حوادث جبران‌ناپذیر رانندگی جلوگیری کرد.
جمع‌بندی
در دنیای امروز، خودروها و وسایل نقلیه نقشی غیر قابل چشمپوشی در زندگی افراد بازی می‌کنند، به گونه‌ای که دیگر جهانی بدون وجود وسایل نقلیه‌ی موتوری برایمان متصور نیست. اما درست مانند بسیاری از ابزار و امکاناتی که به کمک بشر آماده‌اند، وسایل نقلیه نیز علاوه بر تسهیلات و مزایایی که به ارمغان می‌آورند، مشکلات و معایبی را نیز با خود به همراه دارند.
از جمله‌ی این مشکلات می‌توان به حوادث رانندگی و جاده‌ای اشاره کرد. بر اساس گزارش‌های منتشر شده از سازمان بهداشت جهانی، تصادفات و حوادث رانندگی در جهان در سال 1،200،000 را از بین برده و 50،000،000 مجروح بر جای می‌گذارد. این عدد بسیار قابل توجهی است و ایجاب می‌کند که تمهیداتی در این خصوص اندیشیده شود. از جمله راه‌حل‌هایی که می‌توان در خصوص کم کردن تلفات و حوادث رانندگی استفاده کرد، استفاده از تجهیزات هشداردهنده چون چراغ خطر خودرو است
به رغم اهمیت بسیار چشمگیری که این تجهیزات در پیشگیری از خطرت احتمالی دارند، اما 90 درصد افراد به صورت نادرست از فلاشرها استفاده می‌کنند. بنابراین به جاست که با اطلاع‌رسانی جهت استفاده‌ی صحیح از این تجهیزات، امنیت رانندگی را تا حد قابل توجهی افزایش داد. از سوی دیگر استفاده‌ی نا‌به‌جا از این چراغ‌ها باعث حواس‌پرتی و سردرگمی رانندگان دیگر شده و خود باعث ایجاد خطرات دیگر خواهد شد. بنابراین باید به موقعیت و مدت زمان استفاده از چراغ‌های خطر توجه کافی داشت.
نکته‌ی بسیار مهم دیگر این است که استفاده از این چراغ‌ها نباید باعث زیر پا گذاشتن قانون و استفاده‌ی نادرست از آن‌ها شود. به عنوان مثال روشن کردن فلاشر هنگام پارک کردن خودرو در مکان‌های غیرمجاز تنها باعث ایجاد هرج‌ومرج در رانندگی خواهد شد و در این گونه واقع استفاده از آن‌ها مجاز نیست. هیچ راننده‌ای مجاز به زیر پا گذاشتن قوانین راهنمایی و رانندگی، صرف استفاده از چراغ خطر به منظور آگاه کردن دیگر رانندگان نیست. هر راننده مسئول رفتار خود است و نباید از دیگران انتظار رعایت کردن وضعیت و شرایط خود را داشته باشد. تنها در صورتی انجام این کار مجاز است که شرایط اجتناب‌ناپذیر باشد و اضطرار موقعیت مانع از انجام هر اقدام دیگری شود.
با توجه به اهمیت بسیار زیاد چراغ خطر در رانندگی، لازم است به صورت دائم عملکرد صحیح آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد و در صورت بروز هر نوع مشکلی اقدام در رفع آن کرد. همچنین کیفیت تجهیزات مورد استفاده اهمیت بسیار زیادی دارد و هنگام تهیه‌ی آن‌ها باید این موضوع را به طور دقیق مد نظر قرار داد. به طور خلاصه ایرادات ومشکلات احتمالی فلاشرها مورد بررسی قرار گرفتند که حتماً باید به این موارد توجه کافی داشت. در این مطلب در مورد هشدارهایی که چراغ خطر خودرو می‌تواند بدهد، بحث شد. شما می‌توانید با ارائه‌ی نظرات خود درباره‌ی چراغ‌های خطر خودرو، ما را در بهبود کیفیت مطالب یاری کنید.
