یکی از قسمتهای جذاب در خودروهای مدرن و امروزی، دیدن دندههای دستی در پشت فرمان که به آنها پدل شیفتر میگویند است. این اهرمها یا دندههای کوچک وظیفه تعویض دنده را در خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک دارند و به رانندگان کمک میکنند که کنترل بیشتری بر عملکرد خودرو داشته باشند. در واقع پدل شیفتر فرمان، یکی از تکنولوژیهای امروزی است که در گیربکسهای اتوماتیک مورد استفاده قرار میگیرد و تأثیر مستقیمی در افزایش بازده موتور خودرو و راحتی در رانندگی دارد. در این مقاله، ما به بررسی این موضوعات می پردازیم که پدل شیفتر چیست؟ چگونه کار می کنند و چرا در خودروهای مدرن استفاده می شود؟
پدل شیفتر یا دنده پشت فرمان چیست؟
پدل شیفتر در خودرو اهرمهای کوچکی هستند که در پشت فرمان خودروهای مدرن همانند لامبورگینی یا مرسدس بنز قرار دارند. پدل شیفترمعمولاً از فلز یا پلاستیک فشرده قوی ساخته شده است و بر روی ستون فرمان نصب میشود. پدل شیفتر برای تعویض دستی دنده در خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک استفاده می شوند.
بر خلاف اهرم تعویض دنده سنتی دستی معمولی یا اتوماتیک که بر روی کنسول وسط یا در برخی خودروها همانند بنز بر روی ستون فرمان قرار دارد، پدل شیفتر به رانندگان این امکان را میدهد که بدون برداشتن دست از روی فرمان به راحتی دنده خودرو را تعویض کنند. این بدان معنی است که سرعت و راحتی تعویض دنده و همچنین تمرکز راننده در جاده افزایش پیدا کند.
حتما بخوانید: راهنمای رانندگی با خودرو اتوماتیک
پدل شیفتر چگونه کار می کنند؟
پدل شیفتر با ارسال یک سیگنال الکترونیکی به ماژول کنترل گیربکس خودرو (TCM) کار می کند. TCM وظیفه کنترل گیربکس خودرو را بر عهده دارد و زمان تعویض دنده را بر اساس عوامل مختلفی مانند سرعت موتور، سرعت خودرو و موقعیت دریچه گاز تعیین میکند.
هنگامی که راننده یکی از پدلهای شیفتر را به سمت داخل میکشد، سیگنالی الکترونیکی به TCM ارسال میشود که نشان دهنده این است راننده میخواهد دندهها را تعویض کند. پس از آن TCM دنده فعلی را با سرعت بالا در گیربکس جدا میکند و دنده بعدی را به ترتیب در جای معین قرار میدهد. معمولا این طور است که با کشیدن پدل سمت راست، دنده بالا میرود و با کشیدن پدل سمت چپ دنده کاهش مییابد.
پدلهای شیفتر برای استفاده با یک گیربکس اتوماتیک طراحی شدهاند که حالت تعویض دنده دستی نیز در آنها قرار دارد. زمانی که شما خودرو را بر روی پدل شیفتر تنظیم میکنید، گیربکس اتوماتیک را تغییر داده و دنده مورد نظر را به صورت دستی انتخاب میکنید، از آن لحظه به بعد شما با استفاده از پدلها دنده را تعویض میکنید.
پدل شیفتر در مقایسه با گیربکسهای دستی
در حالی که پدلهای شیفتر به رانندگان اجازه میدهند که به صورت دستی دندهها را در یک خودروی اتوماتیک تعویض کنند، اما مشابه با یک گیربکس دستی معمولی و سنتی نیستند. در گیربکسهای دستی، راننده وظیفه تعویض دنده را با استفاده از پدال کلاچ و اهرم تعویض دنده دارد، یعنی فرآیند تعویض دنده سخت تر و پیچیده تر است.
به صورت کلی گیربکسهای دستی مزایای زیادی نسبت به گیربکس های اتوماتیک دارند. به عنوان مثال، آنها معمولا مصرف سوخت کمتری دارند، کنترل دقیق تر بر عملکرد خودرو توسط راننده انجام میشود و تجربه رانندگی جذاب تری را برای رانندگان ارائه میکند اما از طرفی مهارت بیشتری را از راننده میخواهد زیرا باید چند مورد را با هم در نظر داشته باشد برای تغییر دنده همچنین در فواصل طولانی برای او خسته کننده خواهد بود.
پدل شیفتر همانند دنده معمولی در گیربکس سنتی، کنترل بیشتری بر عملکرد خودرو و تجربه رانندگی جذابتری را ارائه میدهد، همچین رانندگی با آنها آسان تر است و سرعت عمل راننده بالاتر میرود.
حتما بخوانید: چه زمانی روغن گیربکس را تعویض کنیم؟
چرا از پدل شیفتر در خودروهای مدرن استفاده می شود؟
دلایل مختلفی وجود دارد که چرا از پدل شیفتر در خودروهای مدرن استفاده میشود. یکی از دلایل اصلی این است که آنها کنترل بیشتری بر عملکرد خودرو به رانندگان می دهند.
یکی دیگر از دلایل استفاده از پدل شیفتر در خودروهای مدرن این است که نسبت به اهرم های تعویض دنده سنتی راحت تر مورد استفاده راننده قرار میگیردند. با پدل های شیفتر، رانندگان می توانند بدون برداشتن دست از روی فرمان، دنده ها را تعویض کنند. این به این معنی است که رانندگان میتوانند هنگام تعویض دنده تمرکز خود را بر روی جاده حفظ کنند، که این مورد ایمنی را افزایش داده و حواس پرتی راننده را کاهش میدهد. در برخی از مسابقات اتومبیل رانی، رانندگان از پدل شیفتر استفاده میکنند.
با تعویض دندهها به صورت دستی توسط راننده، رانندگان شتاب و قدرت خودرو را مطابق میل خود تنظیم میکنند.
در انتها، پدل شیفتر اغلب در اتومبیلهای اسپورت و وسایل نقلیه با عملکرد و راندمان کاری بالا استفاده میشود، زیرا تجربه رانندگی جذابتر و هیجانانگیزی را به رانندگان میدهند و هزینه نگهداری بیشتری دارند. گیربکسهای اتوماتیک اجازه دخالت راننده را در تعویض دنده نمیدهند و در این روند نیروی موتور و انرژی زیادی برای تعویض دنده در خودرو اتوماتیک مصرف میشود تا به صورت خودکار، دنده بالا و پایین شود. همین مسئله منجر به افزایش مصرف سوخت هم میشود. اما با استفاده از پدل شیفتر راننده میتواند در بهترین زمان دنده را تعویض کند و همچنین سرعت و شتاب را همانطور که میخواهد تنظیم کند.
نکاتی برای استفاده از پدل شیفتر
اگر در استفاده از پدل شیفتر تازه کار هستید، ممکن است کمی تمرین لازم باشد تا به آنها عادت کنید و سرعت عملتان بالا برود. در اینجا چند نکته برای کمک به شما برای شروع کار با پدل شیفتر وجود دارد:
با طرح و جایگاه قرارگیری پدل شیفتر آشنا شوید
با توجه به مدل ماشین، چیدمان پدل شیفتر ممکن است متفاوت باشد. کمی وقت بگذارید تا با محل قرارگیری پدلها و اینکه کدام پدل شیفتر برای جابجایی دنده مناسب است آشنا شوید.
به دور موتور خودرو یا RPM توجه کنید
تعویض دنده خیلی زود یا خیلی دیر می تواند بر عملکرد خودرو تأثیر بگذارد و ماشین یا درجا بزند یا سرعت کاهش پیدا کند. به RPM دور موتور در دقیقه توجه کنید و دنده را بر اساس آن تغییر دهید. معمولا در خودروهای دستی این مسئله را خوب یاد گرفتید.
تمرین در یک محیط امن
ایده خوبی است که قبل از استفاده از پدل شیفتر در یک محیط امن و کنترل شده تمرین کرده باشید و کار را از خیابانهای شلوغ شروع نکنید.
در زمان صحیح از آن استفاده کنید
طبیعی است که همیشه استفاده از پدل شیفتر توصیه نمیشود و در برخی مواقع و محیطها بهتر است از دنده اتوماتیک یا معمولی استفاده فرمایید.
فراموش نکنید که به دنده را به حالت اتوماتیک برگردانید
پس از اتمام کار با دنده دستی پشت فرمان، فراموش نکنید که ماشین را به حالت اتوماتیک برگردانید. اگر این کار را انجام ندهید ممکن است باعث شود دور موتور بالا برود و آسیب ببنید.
نتیجه
پدل شیفتر یکی از اجزء کوچک اما مهم در خودروهای مدرن است. این پدلها حس جدیدی از رانندگی را به راننده میدهند و به او کمک میکنند تا بتواند با کنترل بیشتری به رانندگی خود بپردازد و از رانندگی کمال لذت را ببرد.
سوالات متداول پدل شییفتر چیست
آیا می توان پدل های شیفتر را در هر ماشینی نصب کرد؟
خیر، پدل های شیفتر را فقط در خودروهایی می توان نصب کرد که مجهز به گیربکس اتوماتیک هستند و با حالت تعویض دنده دستی برنامه ریزی شده باشند.
آیا پدل شیفتر بهتر از اهرم تعویض دنده سنتی است؟
این بستگی به ترجیح شخصی و سلیقه شما دارد. پدلهای شیفتر راحتتر هستند و کنترل بیشتری بر عملکرد خودرو دارند، اما برخی از رانندگان ممکن است تجربه لمسی اهرم تعویض دنده سنتی را ترجیح دهند و با آن راحت تر باشند.
آیا همه گیربکس های اتوماتیک حالت تعویض دنده دستی دارند؟
خیر، همه گیربکس های اتوماتیک حالت تعویض دنده دستی ندارند. بستگی به برند و مدل خودرو شما دارد.