تکنولوژی در عرصه کشاورزی و دامداری نیز راه یافته است و دامداران در تلاشند تا با بهکار گیری تکنولوژی جدید از دامهای خود بیشتر مراقبت کرده و فرآوردههای بهتری تولید کنند. ردیاب دام یکی از راههایی است که میتوان از طریق آن دامها را زیر نظر داشت و از خساراتی که ممکن است به بار آورد و یا آسیبهایی که ممکن است ببیند مطلع شد.
این ابزار کمک میکند تا صاحب دام و حیوان از وضعیت و موقعیت آن خبر داشته باشد و بتواند امنیت او را تأمین کند زیرا تامین امنیت حیوانات و دام همیشه یکی از دغدغههای صاحبان حیوانات بوده است. به عبارت دیگر میتوان گفت که فرقی ندارد حیوان سگ و یا گربهی خانگی باشد، و یا دامهایی که در مزرعه وجود دارند؛ در هر صورت صاحب حیوان به دنبال راهی برای در امان نگه داشتن حیوان خود است و ردیاب یک ابزار برای دست یابی به این خواسته است.
نصب سنسور و دستگاه ردیابی دام بر روی گردن، گوش، پا، دم و یا از طریق میکروچیپهای قابل خوردن، به کشاورزان این امکان را میدهد تا میزان فعالیت دام، سلامت و دیگر فعالیتهای مهم مانند تولید مثل را برای بهبود خروجی و سلامت کل گله ردیابی کنند. در ادامه این مقاله تصمیم داریم تا درباره ردیابی دام بیشتر صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
دستگاه ردیابی دام چیست؟
دستگاه ردیابی دام یا همان GPS حیوانات، دستگاهی کوچک است و بسته به مدل آن به طریقی به بدن حیوان و دام نصب میشود. صاحبان حیوان و دام با نصب ردیاب دام بر روی بدن آن میخواهند تا وضعیت و موقعیت حیوان را رصد کنند، به این صورت که نرم افزاری بر روی تلفن هوشمند خود نصب کرده و با متصل کردن آن به دستگاه ردیابی دام، میتوانند بر حیوان نظارت داشته باشند. وجود ردیابی دام این امکان را به صاحب حیوان میدهد تا از آن در برابر خطراتی همچون سرقت و گم شدن محافظت کند.
برای بررسی موقعیت از اپلیکیشنهای ردیابی همانند اپلیکیشن ردیاب من استفاده میشود.
ردیابهای جیپیاس دام بهعنوان راهی برای ردیابی حیوانات اهلی در میان کشاورزان و دامداران محبوبیت زیادی دارد. این دستگاهها را میتوان به قلادهها یا برچسبهای حیوانات متصل کرد و اطلاعات موقعیت مکانی را در زمان واقعی به دست آورد و به کشاورزان کمک کرد تا حیوانات خود را در صورت سرگردانی یا دزدیده شدن پیدا کنند.
یکی از مزایای اصلی استفاده از ردیاب جی پی اس دام، امکان یافتن حیوانات گم شده یا دزدیده شده است. این می تواند مقدار قابل توجهی در زمان و منابع برای کشاورزان صرفه جویی میکند، زیرا آنها دیگر مجبور نیستند به صورت دستی حیوانات را جستجو کنند. با یک ردیاب دام، کشاورزان می توانند به سرعت و به راحتی با استفاده از گوشی هوشمند یا رایانه خود، حیوانات را مورد بررسی قرار دهند.
تهیه دستگاه ردیابی دام ضروری است؟
پاسخ این سوال مثبت است، زیرا بهطور حتم شما نیز آگهیهایی مبنی بر گم شدن و یا به سرقت رفتن حیوانات خانگی را دیدهاید و این بلایی است که ممکن است بر سر حیوانات دام نیز بیاید؛ از همین جهت اگر صاحبان حیوانات اقدام به تهیه دستگاه ردیابی دام کنند در چنین مواقعی با ردیابی کردن حیوان خود میتوانند به آن دسترسی داشته باشند و موقعیت او را بازیابی کنند.
نباید فراموش کرد که تهیه این دستگاه به مراتب برای دامها ضروریتر است، زیرا دامها سرمایهی شخص دامدار محسوب شده و اگر دچار خطری شوند این سرمایه دامدار است که نابود میگردد. علاوه بر آن دامها در محیطی بزرگ نگهداری میشوند و نظارت داشتن بر آنها کار راحتی نیست پس بهترین راه حل این است که دامداران با تهیه کردن دستگاه ردیابی دام درصد وقوع خطرات را کاهش داده و امنیت و سلامت دام خود را تأمین کنند.
مزایای استفاده از ردیابی دام
- حیوانات به راحتی شناسایی میشوند.
- ردیابی دام کمک میکند تا حرارت حیوان برای بهبود باروری و تعیین بهترین زمان برای تلقیح تشخیص داده شود.
- به تشخیص سستی دام و نظارت داشتن بر سلامت عمومی دامها کمک میکند و به این طریق دامدار میتواند حیوان مریض را از سایرین جدا سازد.
- استفاده از ردیاب دام باعث میشود تا زایش دام تشخیص داده شود و دامدار بتواند به صورت زنده بر تولد آن نظارت داشته باشد.
- استفاده از ردیاب بر نظارت داشتن بر مکان گله و موقعیتشان کمک میکند.
- و بسیاری مزایای دیگر ازجمله تشخیص دادن زودهنگام ورم پستان تا مانع از خطر از دست دادن شیر شود و یا نظارت بر مدت زمان نشخوار دام و مدیریت جیره غذایی کل گله و… .
انواع دستگاههای ردیابی دام کدام هستند؟
بهطور کلی ردیابهایی که برای دام وجود دارد را میتوان به سه دسته تقسیم بندی نمود: ردیاب قلادهای، ردیاب زیر پوستی و ردیاب خورشیدی. در ادامه هر یک را توضیح خواهیم داد.
ردیاب قلاده ای
ردیاب دام قلادهای، همانطور که از نامش پیداست دستگاههایی هستند به شکل قلاده که به دور گردن حیوان و دام بسته میشوند. نصب کردن این نوع از دستگاه ردیابی دام راحت بوده و برای هر حیوانی مناسب است؛ البته برای آن دسته از حیوانایی که اندازه سرشان از گردنشان بزرگتر است مانند گاو، سگ و… . به وسیله نصب کردن این دستگاه ردیابی دام، می توان بر تغذیه، شیردهی و سلامت دام نظارت داشت. این نوع ردیابی دام، مختص به دام نبوده و کسانی که حیوانات خانگی دارند هم میتوانند از آن استفاده کنند.
ردیاب زیرپوستی
نوع دوم از دستگاههای ردیابی دام، ردیاب زیرپوستی است. ردیابهای زیرپوستی نیز چنان که واضح است زیر پوست حیوان قرار میگیرند و اطلاعاتی همچون وضعیت و موقعیت حیوان را در اختیار صاحب حیوان قرار میدهند. در حقیقت آن چیپستی که بر زیر پوست حیوان قرار میگیرد و اندازهای به مانند یک دانه برنج دارد اطلاعات حیوان را دریافت نموده و بر روی گیرندهای که بر روی تلفن هوشمند صاحب حیوان نصب است، ارسال میکند. به این طریق میتوان از میزان خطراتی مانند گم شدن و یا به سرقت رفتن حیوان کاست.
نکتهی قابل توجه این است که امنیتی که دستگاه ردیابی دام زیرپوستی دارد بسیار بیشتر از دستگاه ردیابی دام قلادهای است و بیشتر کسانی که صاحب حیوانات گران قیمت و یا خاص مثل شاهین یا عقاب هستند، از ردیابی دام زیرپوستی استفاده میکنند.
لازم به ذکر است که نصب این نوع از ردیاب آسیب زیادی به حیوان وارد نمیکند و در حیوانات اهلی بسیار راحتتر میتوان آن را نصب نمود. از مزیتی که این نوع ردیابی دارد این است که به دلیل بهرهمندی از تکنولوژی LBS در تمامی نقاط حتی در ارتفاعات قابل ردیابی است.
ردیاب خورشیدی
دستگاههای ردیاب خورشیدی که سومین نوع دستگاههای ردیابی دام هستند، از تخصصیترین نوع آن محسوب میشوند. این ردیاب به وسیله نور خورشید شارژ شده و برای مواقعی که فرصت شارژ باتری ردیاب برای چند روز وجود ندارد مناسب است. همین امر است که باعث ترجیح دادن دامداران به استفاده از ردیاب خورشیدی نسبت به دو مدل پیشین میشود.
زیرا برخی از دامداران گلهی خود را به چراگاه برده و ممکن است چند روزی طول بکشد و درنتیجه باعث تمام شدن شارژ ردیاب خواهد شد. درحالی که ردیاب دام خورشیدی این مشکل را نداشته و بار نورخورشید شارژ میگردد.
کاربردهای دستگاه ردیابی دام
کمی پیشتر مزایایی که استفاده از ردیابی دام دارد را بیان نمودیم. حال برخی از کاربردهایی که ردیابی دام دارد را با جزئیات بیشتری توضیح میدهیم.
پیشگیری از به سرقت رفتن دامها
از اصلیترین کاربردهایی که ردیابی دام دارد این است که کمک شایانی به پیشگیری از سرقت میکند. همانگونه که گفتیم دامها برای کشاورز از اصلیترین سرمایهی او محسوب میشود و هیچکس دوست ندارد سرمایهاش دزدیده شود، از همین رو باید اقداماتی برای جلوگیری از این کار انجام دهد.
در خصوص دامها اقدام پیشگیرانه نصب ردیاب دام است. گذشته از آن نصب ردیاب علاوه بر آن که برای جلوگیری از به سرقت رفتن دام مناسب است، برای زمانی که دام دزدیده میشود نیز کارایی دارد، زیرا موقعیت دام را نشان میدهد و دامدار با دادن گزارش سرقت به پلیس میتواند دام خود را بازستاند.
جلوگیری از گم شدن دامها
زمانی که کشاورز دامهای خود را برای چرا میبرد ممکن است یکی از آنها از گله جدا شده و از محل چرا دور شود و پیدا کردن او برای کشاورز سخت باشد. در چنین موقعیتی ردیابی دام بسیار کاربردی خواهد بود. چنانچه بر روی دام یکی از انواع دستگاههای ردیابی دام نصب باشد، کشاورز میتواند به راحتی حیوان را موقعیت یابی کرده و او را پیدا کند. برخی از ردیابها قابلیت پخش صدای محیط دام را نیز دارند که این امکان را به دامدار میدهد تا با شنیدن صدای پیرامون حیوان، او را بیابد.
صدا زدن حیوان
اگر تا به حال گلهای را مشاهده کرده باشید که به چرا میرود، به طور حتم دیدهاید که زمانی که چوپان صدایی خاص میزند، حیوانات به سوی او بازمیگردند و در واقع نسبت به آن صدا واکنش دارند. باید بدانید که ردیابها این امکان را دارند که صدای چوپان را ضبط کرده و در حافظه ذخیره کنند. این کار موجب میشود هر زمان آن صدا پخش گردید دامها به سوی چوپان بازگردند.
نظارت بر وضعیت سلامتی دام
بعضی از دستگاههای ردیابی دام که پیشرفتهتر هستند امکانات بیشتری دارند و میتوانند اطلاعات مهمتری به کشاورز نشان دهند. به عنوان مثال این ردیابهای دامی پیشرفته میتوانند اطلاعاتی همچون نبض، میزان فعالیت بدنی، تنفس و وضعیت سلامت حیوان را به کشاورز نشان دهند.
ممکن است عدهای بگویند خرید دستگاهی برای ردیابی دام هزینهای غیر ضروری محسوب میشود و به نسبت مبلغ آن، خیلی کارآمد نیست درحالیکه چنانکه در این مقاله اشاره نمودیم، استفاده از ردیابی دام کاربردها و مزایای بسیاری دارد و ارزش آن را دارد تا کسی که مشغول به پرورش دام است از این تکنولوژی استفاده کند و به خوبی گله خود را زیر نظر داشته باشد و دائما موقعیت و وضعیت سلامت آنها را چک بکند. البته باید خاطر نشان کرد که دامداران و کشاورزان عزیز میتوانند برای آن که هزینهی ردیاب را کاهش دهند، ردیابی دام را تنها برای برخی از حیوانات نصب کنند و یا آن که فقط بر روی سگ گله نصب کنند تا زمانی که سگ، در رأس گله در حرکت است کشاورز از موقعیت سایر حیوانات نیز باخبر باشد.
استفاده از ردیابی دام در آزمایشگاهها
از دیگر استفادهها و کاربردهایی که میتوان برای ردیابی دام نام برد، استفاده در آزمایگشاههای علمی است. به این صورت که زمانی که بر روی حیوان آزمایشاتی انجام میدهند، با نصب ردیابی حیوان می توانند از وضعیت او پس از انجام آزمایشات اطلاع یابند و زیر نظر داشته باشند. در نتیجه ردیابی دام تنها برای شناسایی موقعیت و نظارت بر سلامت حیوان نیست و در عملیات تحقیقاتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
نکاتی که باید در زمان خرید دستگاه ردیابی دام در نظر گرفت:
- اولین نکتهای که باید در زمان خرید دستگاه ردیابی دام در نظر داشته باشید این است که دستگاهی خریداری کنید که ضد آب باشد. زیرا زمانی که دامها در فضای باز یا در حال چرا هستند امکان بارش باران وجود دارد از همین رو ضد آب بودن ردیاب دام کمک میکند که در بارندگی و یا زمانی که از آب عبور میکنند، کارایی خود را از دست ندهد.
- نکتهی دوم که باید در نظر گرفت پشتیبانی کردن شرکت فروشنده است. ردیابی دام از آنجایی که بر روی حیوان نصب میگردد، بیشتر از ردیابی خودرو در معرض خراب شدن قرار دارد در نتیجه شرکت فروشنده باید خدمات پشتیبانی خوبی در این زمینه ارائه بدهد و پاسخگوی مشتریان خود باشد.
- دستگاه ردیابی دام باید کیفیت سخت افزاری بالایی داشته باشد تا بتواند در شرایط گوناکون، گرما و سرما، راههای مختلفی که امکان دارد حیوان طیکند و رفتارهایش، کارایی داشته باشد.
- ردیابی که خریداری میکنید باید پوشش اینترنتی بالایی داشته باشد تا بتواند در تمامی نقاط کارایی خوبی داشته باشد. برای آن که از برخوردار ردیابی دام از پوشش اینترنتی بالا اطمینان حاصل کنید لازم است که درمورد آن از شرکت فروشنده سوال کنید.
پیشنهاد میکنیم جهت مشاوره با ردیاب من در ارتباط باشید.
حرف آخر
به عنوان حرف آخر باید بگوییم ردیابی دام از تکنولوژیهایی است که بسیار به عرصه پرورش دام و کشاورزان کمک کرده است تا با استفاده از آن دامهای خود را زیر نظر گرفته و موقعیت و وضعیت آن ها نظارت داشته باشند. زیرا اصولا بررسی کردن حضوری دامها کاری وقتبر و دشوار است و نمیتوان تمامی دامها را دائما زیر نظر داشت، در نتیجه با استفاده از این فناوری دامداران امکان نظارت بر تمامی دامهای خود را دارند.
گذشته از آن چوپانان نیز با تهیه کردن این دستگاههای ردیابی دام می توانند در چراگاهها و مراتع که فضایی بزرگ است بر دام نظارت داشته باشند و اگر یکی از آنها در معرض خطر گم شدن قرار گرفت، با کمک این ردیاب آن را پیدا کنند.
سوالات متداول در خصوص ردیاب دام
ردیاب جی پی اس دام چیست؟
ردیاب جی پی اس دام سخت افزاری است که می تواند به قلاده یا برچسب یک حیوان خانگی مانند گاو یا گوسفند متصل شود تا اطلاعات موقعیت مکانی را در زمان واقعی ارائه دهد. دستگاه ردیاب می تواند به کشاورزان کمک کند تا حیوانات خود را در صورت سرگردانی یا دزدیده شدن پیدا کنند.
مزایای استفاده از ردیاب جی پی اس دام چیست؟
مزایای اصلی استفاده از ردیاب جی پی اس دام شامل مواردی همچون: توانایی یافتن حیوانات گم شده یا دزدیده شده، نظارت بر حرکات و رفتار حیوانات و بهبود مدیریت گله به شمار میرود.
آیا می توانیم حیوانات خود را با استفاده از تلفن هوشمند یا رایانه خود پیدا کنم؟
بله اگر دام را به ردیاب متصل کنیم میتوانیم با استفاده از آن و گوشی هوشمند و رایانه دام را مورد بررسی قرار داد.
چه حسگرهایی می توانند با ردیاب GPS همراه شوند؟
بسیاری از ردیابهای GPS دارای حسگرهای اضافی مانند شتابسنج هستند که میتوانند اطلاعات ارزشمندی در مورد سطح فعالیت دستگاه دانست.
هر چند وقت یکبار باید دستگاه را شارژ کنم؟
این مورد در هر دستگاه متفاوت است، اما بیشتر ردیابهای GPS عمر باتری یک یا چند روز را دارند. مهم است که دستگاهی با عمر باتری مناسب انتخاب کنید که برای نیازهای خاص گله شما نیز مناسب باشد.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با متخصص برق و تعمیرات خودرویی مشورت کنید. اطلاعات بیشتر