سنسور موقعیت میل سوپاپ چیست و عملکرد آن چگونه است؟

سنسور موقعیت میل بادامک یا سنسور میل سوپاپ (CMP) جزء ضروری سیستم مدیریت موتور در خودروهای مدرن است. سنسور میل سوپاپ وظیفه نظارت بر موقعیت و سرعت میل بادامک را بر عهده دارد که به صورت کلی باز و بسته شدن سوپاپ های موتور را کنترل می‌کند. این سنسور همانند دیگر سنسورهای موجود در خودرو که وظیفه بررسی قسمت مربوط به خود را دارند، شرایط را بررسی می‌کند و اطلاعات لازم را در اختیار راننده قرار می‌دهد. در این مقاله هر آنچه را که باید در مورد سنسور موقعیت میل سوپاپ بدانید، از جمله عملکرد، انواع، مکان مورد استفاده، علائم سنسور معیوب و نحوه تعویض آن را خدمت شا عزیزان توضیح می‌دهیم، پس تا انتها با ما همراه باشید.

عملکرد سنسور موقعیت میل سوپاپ

وظیفه اصلی سنسور موقعیت میل بادامک نظارت بر موقعیت و سرعت میل بادامک و ارائه اطلاعات لازم به ماژول کنترل موتور (ECM) است. ECM از این اطلاعات برای تنظیم زمان بندی سوپاپ های موتور استفاده می‌‎کند که این عملکرد بر راندمان سوخت، توان خروجی و انتشار گازهای گلخانه‌ای در کره زمین تاثیر مستقیم می‌گذارد. سنسور موقعیت میل سوپاپ نیز با ارائه اطلاعاتی در مورد موقعیت میل بادامک به ECM کمک می کند تعیین کند که چه زمانی شمع های خودرو را فعال کند، سنسور میل بادامک نقش مهمی در سیستم جرقه زنی و روشن شدن موتور دارد. یعنی هرگونه احتراق داخلی که در خودروهای بنزینی و دیزلی اتقاق می‌افتد یکی از اعضای تاثیر گذار آن همین سنسور موقعیت میل سوپاپ است.

حتما بخوانید: تفاوت ترمز دیسکی با کاسه‌ای

انواع سنسورهای موقعیت میل بادامک

دو نوع سنسور موقعیت میل بادامک وجود دارد: مغناطیسی و اثر هال Hall-effect. سنسورهای مغناطیسی از میدان مغناطیسی برای تشخیص موقعیت میل بادامک استفاده می کنند، در حالی که سنسورهای از میدان مغناطیسی برای تشخیص تغییرات در موقعیت میل بادامک استفاده می کنند. سنسورهای مغناطیسی بیشتر در وسایل نقلیه قدیمی استفاده می شوند، در حالی که سنسورهای اثر هال به دلیل دقت و قابلیت اطمینان بالاتر در خودروهای مدرن رایج تر هستند.

محل سنسور موقعیت میل سوپاپ کجاست؟

محل قرارگیری سنسور موقعیت میل سوپاپ بسته به نوع خودرو و مدل‌های آن متفاوت است. در اکثر خودروها، سنسور موقعیت میل بادامک در نزدیکی میل بادامک موتور و بر روی درپوش میل بادامک یا سرسیلندر قرار دارد. اما در برخی دیگر از خودروها، سنسور ممکن است روی زنجیر تایم یا پوشش تسمه تایم قرار گرفته باشد.

علائم خرابی سنسور موقعیت میل سوپاپ

معیوب بودن سنسور موقعیت میل سوپاپ می تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از مشکلات در خودرو از جمله دور آرام موتور، توقف، شتاب ضعیف و افزایش مصرف سوخت شود. برخی از رایج ترین علائم نقص سنسور موقعیت میل بادامک عبارتند از:

چراغ هشدار موتور در داشبورد راننده: معیوب بودن سنسور موقعیت میل بادامک می تواند باعث روشن شدن چراغ هشدار موتور شود. این اغلب اولین نشانه وجود مشکل در سنسور میل سوپاپ است.

دور زدن خشن: اگر سنسور موقعیت میل بادامک به درستی کار نکند، ممکن است موتور در حالت آرام کار کند یا حتی از کار بیفتد. دلیل این است که ECM اطلاعات دقیقی در مورد موقعیت میل بادامک دریافت نمی‌کند و می‌تواند باعث خاموش شدن موتور در زمان دور زدن شود.

شتاب ضعیف خودرو: سنسور موقعیت میل سوپاپ معیوب می تواند باعث شتاب ضعیف در خودرو شود. این به این دلیل است که ECM زمان بندی سوپاپ های موتور را به درستی تنظیم نمی کند و این مسئله می تواند توان خروجی موتور را کاهش دهد.

افزایش مصرف سوخت خودرو: اگر سنسور موقعیت میل سوپاپ به درستی کار خود را انجام ندهد، ممکن است موتور بیش از حد لازم سوخت مصرف کند که منجر به کاهش راندمان سوخت می شود.

حتما بخوانید: سنسور مپ چیست؟

تعویض سنسور موقعیت میل بادامک

اگر به خراب بودن سنسور میل بادامک مشکوک شدید نسبت به تعویض آن حتما اقدام کنید. در اینجا مراحل تعویض سنسور موقعیت میل سوپاپ آورده شده است:

1- تعیین محل سنسور: اولین قدم این است که سنسور موقعیت میل بادامک را پیدا کنید. برای این مسئله به دفترچه راهنمای سرویس خودرو مراجعه فرمایید یا با یک مکانیک کار مجرب برای شروع این مسئله مشورت کنید، البته توصیه ما این است که کلا این کار را به یک فرد متخصص بسپارید.

2- باتری خودرو را جدا کنید: قبل از برداشتن سنسور، باید باتری خودرو را جدا کنید تا از آسیب الکتریکی در ماشین جلوگیری شود.

3- سنسور را از محلش خارج کنید: وقتی سنسور را پیدا کردید، می‌توانید با باز کردن پیچ‌ها یا گیره‌هایی که آن را در جای خود سنسور را نگه می‌دارند، آن را جدا کنید.

4- سنسور جدید را نصب کنید: سنسور جدید را در همان محل سنسور قدیمی نصب کنید و آن را با پیچ یا گیره محکم کنید.

5- باتری را دوباره وصل کنید: پس از نصب سنسور جدید، می توانید باتری را دوباره وصل کنید.

6- تست سنسور: موتور را روشن کنید و سنسور موقعیت میل بادامک را تست کنید تا مطمئن شوید که درست کار می کند. می توانید از یک ابزار تشخیصی برای بررسی اینکه آیا سنسور اطلاعات دقیقی را به ECM ارائه می دهد استفاده کنید.

مجدد توجه به این نکته ضروری است که تعویض سنسور موقعیت میل سوپاپ می تواند یک کار چالش برانگیز باشد و توصیه می شود برای اطمینان از اینکه تعویض به درستی انجام شده است از یک مکانیک مجرب کمک بگیرید.

جمع بندی

در انتها باید بگوییم که، سنسور موقعیت میل بادامک یک جزء حیاتی از سیستم مدیریت موتور در خودروهای مدرن به شمار می‌رود و نقش مهمی در کنترل زمان بندی سوپاپ ها و سیستم جرقه زنی موتور بر عهده دارد و مستقیما بر راندمان سوخت، توان خروجی و انتشار گازهای گلخانه ای تاثیر می گذارد. اگر مشکوک هستید که سنسور موقعیت میل بادامک شما خراب شده است،  در اسرع وقت آن را تعویض کنید تا آسیب بیشتری به خودروی شما وارد نشود. برای این که قطعات مصرفی را به موقع تعویض کنید از ردیاب خودرو و سیستم اطلاع رسانی آن استفاده کنید.

سوالات متداول