بر روی داشبورد ماشین چراغهای بسیاری تعبیه شده که check engine یکی از آنها است. چراغ چک یک سیستم تشخیصی در خودرو محسوب میشود که مسئولیت تنظیم و کنترل عملکردهای مختلف خودرو را برعهده دارد. دلایل روشن شدن این چراغ در اتومبیل میتواند متنوع باشد. به همین دلیل مشاهده آن، اغلب رانندگان را نگران میسازد. در ادامه بیشتر با چراغ چک و دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو آشنا خواهیم شد.
آشنایی با چراغ چک و نحوه عملکرد آن
مکان و رنگ Check Engine Light در هر وسیله نقلیهای میتواند متفاوت باشد، اما در بیشتر موارد بر روی داشبورد ماشین نمایش داده میشود که به رنگ زرد بوده و ظاهری شبیه به موتور دارد. گاهی ممکن است کلمه Check نیز بر روی آن نوشته شده باشد.
این نشانگر بخشی از سیستم تشخیص داخلی (OBD-II) بوده و روشن شدن آن در تمامی موارد ناشی از وجود یک مشکل در سیستم خودرو خواهد بود. چراغ چک در زمان هشدار میتواند به صورت ثابت نمایان شود و یا حتی با حالتی چشمکزن داشته باشد.
اگر نشانگر در حال چشمک زدن بود، احتمالا خطر یا مشکلی جدی مانند خرابی شدید موتور رخ داده است. در این حالت باید مکانی امن برای توقف پیدا کنید و سریعا به رفع مشکل بپردازید. همچنین لازم است به این نکته توجه نمایید که در برخی از خودروها، چراغ موتور در مواقع اضطراری چشمک نمیزند. در عوض هنگامی که یک مشکل اضطراری و مخرب به وجود میآید چراغ به جای رنگ زرد، قرمز یا نارنجی خواهد شد.
در برخی مواقع چراغ، چشمک نمیزند. بلکه به صورت ثابت روشن میشود. در این حالت وضعیت اضطراری نبوده و میتوان به رانندگی ادامه داد؛ اما در اسرع وقت باید به یک مکانیک متخصص مراجعه کرد. چرا که ادامه این حالت میتواند آسیبهای گستردهای به ماشین وارد نماید.
آشنایی با دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو
چراغ چک در واقع یک زنگ هشدار در ماشین به حساب میآید. دلایل بسیاری وجود دارد که میتواند باعث روشن شدن این چراغ شود. در بخش زیر به برخی از این علتها اشاره خواهیم کرد.
ایراد در مبدل کاتالیزوری
مبدل کاتالیزوری بخشی از سیستم اگزوز خودرو است و مسئولیت کنترل گازهای خروجی خودرو را برعهده دارد تا از آلودگی هوا جلوگیری نماید. این مبدل، جزء مبدلهای گران قیمت خودروها محسوب شده و در هر ماشینی که با بنزین کار میکند نصب میشود.
در صورت خرابی این مبدلها علائم زیر را میتوان مشاهده کرد:
- روشن شدن چراغ چک ماشین
- احساس بوی ناخوشایند از اگزوز (بویی شبیه به بو تخم مرغ گندیده)
- شتاب پایین خودرو به خصوص در زمان شتابگیری یا حرکت در سربالاییها
- افزایش مصرف سوخت
برای پیشگیری از بروز این مشکلات به معرفی روشهایی که به سالم نگه داشتن مبدل کاتالیزور کمک میکنند میپردازیم. برخی از این راهکارها عبارتند از:
- سرویس و تعمیر منظم و به موقع خودرو
- اگر ماشین در اکثر مواقع در پارکینگ میماند، توصیه میکنیم در اتوبانها با حداکثر سرعت مجاز رانندگی کنید تا از مسدود شدن مبدل جلوگیری نمایید.
شل بودن درپوش باک
یک از متداولترین و سادهترین دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو، محکم بسته نشدن درپوش باک خودرو است. در صورتی که درب باک را محکم نبندید و یا از درپوش شکسته یا ترک خورده استفاده کنید، چراغ چک روشن خواهد شد. در این حالت باید خودرو را متوقف کرده و از سالم بودن یا محکم بسته شدن درپوش باک اطمینان حاصل کنید.
سنسور جریان هوا (MAF)
یکی دیگر از دلایلی که میتوان به نقش آن در روشن شدن چراغ چک اشاره کرد، خرابی سنسور جریان هوا در اتومبیل است. این سنسور، بین فیلتر هوا و دریچه گاز اتومبیل قرار دارد و وظیفه آن اندازهگیری مقدار جریان ورودی هوا به داخل موتور خواهد بود تا از مخلوط شدن مقدار مناسب هوا با سوخت اطمینان حاصل نماید. اگر سوخت با مقدار مناسبی از هوا مخلوط نشود ممکن است به خاموشی خودرو بینجامد.
علائم خرابی MAF متنوع است که برخی از آنها عبارتند از:
- کاهش شتاب اولیه خودرو
- بد روشن شدن اتومبیل مخصوصا صبح
- بوی بد اگزوز
- تغییر ناگهانی موقعیت قرارگیری پدال گاز در حین رانندگی
- خام سوزی و بیرون دادن دود سیاه در هنگام گاز دادن
سنسور اکسیژن یکی از دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو
سنسور اکسیژن یکی از مهمترین بخشهای ماشین بوده که میزان اکسیژن نسوخته در اگزوز خودرو را اندازهگیری میکند. اگر میزان اکسیژن کم یا زیاد باشد، میتواند به دیگر قطعات موتور از جمله مبدل کاتالیزور آسیب برساند. سنسور اکسیژن در هنگام خرابی و زمانی که نیاز به تعویض دارد، منجر به خاموش شدن اتومبیل نمیشود. در نتیجه خودرو همچنان به حرکت خود ادامه میدهد؛ اما مصرف سوخت افزایش مییابد و در دراز مدت موجب آسیب به دیگر قطعات وسیله نقلیه خواهد شد.
از علائم خرابی حسگر اکسیژن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بالا بودن دور موتور در هنگام توقف خودرو
- خروج دود سیاه از اگزوز
- عملکرد نادرست موتور
- شتابگیری پایین ماشین
خرابی شمعهای ماشین
از دیگر دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو، میتوان خرابی شمعها را نام برد. شمع خودرو باعث جرقهزنی و روشن شدن ماشین میشود. اگر کوئل یا سیم پیچ احتراق خراب شده باشد، برق لازم به شمع نخواهد رسید و در نتیجه جرقهزنی به درستی انجام نمیگیرد. به عبارتی دیگر، هر مشکلی در سیستم احتراق خودرو باعث روشن شدن چراغ چک موتور میشود.
خرابی شمعها را با ظهور علائم زیر آشکار میشود.
- روشن شدن ماشین به سختی
- لرزش وسیله نقلیه در حالت درجا
- شتابگیری سخت
- افزایش مصرف سوخت
هیچ راهی برای جلوگیری از خرابی شمعها وجود ندارد. با این حال بطور کلی توصیه میشود بعد از هر 100000 مایل حرکت، شمع خودرو را تعویض کنید.
دزدگیر ماشین یا ردیاب خودرو
هرگاه دزدگیر ماشینها یا ردیاب خودرو به درستی نصب نشوند، موجب تخلیه باتری شده و باعث روشن شدن چراغ چک خواهند شد. اگر اطمینان حاصل کردید که روشن شدن چراغ چک به علت نصب نادرست دزدگیر بوده، بهتر است زودتر آن را تعویض کرده یا از درستی اتصال آن بر روی خودرو مطمئن شوید.
نشت خلاء یکی از دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو
سیستم خلاء عملکردهای متنوعی را برعهده دارد و در هر وسیله نقلیهای میتوان آن را پیدا کرد. این سیستم با تبخیر بنزین در موتور و با هدایت بخارهای حاصل از آن به کاهش آلودگی کمک میکند. از علائم خرابی سیستم نشت خلاء میتوان موارد زیر را نام برد.
- افزایش سرعت خودرو بدون دلیل خاص
- افزایش دور موتور اتومبیل
شایعترین علت نشت خلاء عبارتند از:
- افزایش سن شلنگهای خلاء
- قرار گرفتن شلنگها در معرض گرما یا سرمای شدید
- اتصالات شل
برای رفع نشتی خلا کافی است، لولهها یا شیلنگهای خراب را تعویض کنید. اگر آسیب در انتهای شلنگ خلاء باشد، میتوانید قسمت آسیبدیده را جدا کرده و شیلنگ را دوباره به محل اتصال آن وصل کنید.
خرابی سوپاپ چرخش مجدد گاز خروجی
یکی دیگر از دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو را میتوان به خرابی سیستم چرخش گاز خروجی (EGR) نسبت داد. این سوپاپ مقدار اکسید نیتروژنی که از موتور خودروها خارج میشود را کاهش میدهد؛ در نتیجه به کارکرد موثرتر موتور کمک میکند.
وظیفه این سیستم، هدایت گازهای خروجی ماشین به داخل محفظههای احتراق است. این کار باعث گرم شدن سوخت و سوختن سریع و راحت آن میشود.
تمام شدن باتری
باتری از ارکان مهم یک وسیله نقلیه محسوب میشود. بدون باتریها خودرو قادر به روشن شدن نخواهد بود. شارژ مجدد و یا تعویض باتری به تنهایی کار پیچیدهای نیست؛ البته در برخی از خودروهای جدید، باتری در زیر پوششهای پلاستیکی بیشماری قرار گرفته که دسترسی به آن را کمی دشوار کردهاند. با این حال همچنان قابل عوض کردن هستند و میتوانید در صورت لزوم به افراد متخصص برای این کار مراجعه نمایید.
پس از اینکه با برخی از دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو آشنا شدیم، اکنون بعد از شناخت مشکل و رفع آن، نوبت به خاموش کردن این چراغ هشدار میرسد. در ادامه به چند روش برای این کار اشاره میکنیم.
خاموش کردن چراغ چک خودرو
اتومبیلها ساختار پیچیدهای دارند. یکی از سیستمهایی که در آنها به کار رفته، سیستم on board diagnostic (سیستم OBD) است. از اهداف اصلی این سیستم میتوان به شناسایی و تشخیص ایرادات ماشین اشاره کرد.
برخی از نقصهای احتمالی در یک وسیله نقلیه را میتوان با صداهای ناهنجار یا علائم فیزیکی مختلف تشخیص داد؛ اما برخی از عیبها، که به راحتی قابل تشخیص نیستند با چراغ چک موتور خودرو نشان داده میشوند.
در این قسمت از مقاله به معرفی چند روش برای خاموش کردن چراغ چک موتور پرداختهایم.
استفاده دیاگ
هنگامی که چراغ check موتور روشن شد، میتوانید از دستگاه دیاگ برای خاموش کردن آن استفاده نمایید. در این روش، دستگاه را به ECU خودرو متصل کرده و دکمه Read روی اسکنر را فشار دهید. با این کار دستگاه شروع به آنالیز کدهای مشکل میکند. پس از اتمام اسکن، تمام کدهای خطای تشخیص داده شده توسط اسکنر را یادداشت کنید. سپس با استفاده از دفترچه راهنما مشکلات خودرو را شناسایی و حل نمایید. در نهایت، کلید Erase را فشار داده تا کدها پاک شود.
تکنیک قطع باتری
تکنیک قطع باتری یک روش معمولی برای تنظیم مجدد چراغ چک در برخی از خودروها بوده و کارآیی بیشتری دارد. برای این کار ابتدا کابلهای مثبت و منفی باتری خودرو را جدا کرده سپس با فشار دادن بوق به مدت 20 تا 30 ثانیه یا روشن کردن چراغها، برق موجود در خازن خودرو را تخلیه کنید. بعد از این کار به مدت 10 تا 15 دقیقه صبر کنید. پس از این مدت، همه پایانههای باتری را مجدداً وصل کرده و مطمئن شوید که آنها را محکم بستهاید. بعد انجام این مراحل خودرو را روشن کنید.
ادامه دادن رانندگی
بعد از اینکه از دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو آگاه شدید، یکی از راههای ممکن برای تنظیم مجدد چراغ چک این است که منتظر بمانید و بگذارید خود به خود خاموش شود. در این روش راننده، رانندگی با استفاده از خودرو را از سر میگیرد تا به خاموشی این چراغ کمک کند. البته به یاد داشته باشید که قبل از استفاده از این تکنیک باید مطمئن شد که مشکل به طور کامل شناسایی و برطرف شده است یا خیر.
جدا کردن فیوز
یکی از راههای احتمالی خاموش شدن چراغ چک موتور، بیرون کشیدن فیوز واحد کنترل موتور و سپس قرار دادن مجدد آن است. اگرچه این مشکل در خودروهای جدید حل نمیشود؛ اما ممکن است در خودروهای کمی قدیمیتر کمککننده باشد.
نتیجه گیری درمورد دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو
اتومبیلها در هر سطحی که باشند توسط اعلانهایی که بر روی داشبورد تعبیه شده، به راننده درباره وضعیت خود آگاهی میدهند. علتهای مختلفی وجود دارند که موجب روشن شدن هر یک از این اعلانها میشوند. امیدوارم توانسته باشیم با ارائه این مطلب به سوالات شما در رابطه با چراغ چک اتومبیل به طور کامل پاسخ دهیم.
آیا بعد از روشن شدن چراغ چک میتوان به رانندگی ادامه داد؟
اینکه آیا رانندگی با چراغ چک روشن امکانپذیر است یا خیر بستگی به عملکرد خودرو و علت اصلی روشنایی آن دارد. اگر حرکت اتومبیل عادی به نظر میرسید، میتوانید به رانندگی خود ادامه دهید. دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو میتواند معیوب بودن سنسور اکسیژن، خرابی سنسور MAF، مشکل در سوخت خودرو و یا هر چیز دیگری باشد.
چه شرایطی تعیین میکنند رانندگی ایمن است یا باید خودرو را متوقف کرد؟
1بر روی داشبورد چراغهای مختلفی وجود دارد که از وضعیت خودرو راننده را مطلع میکند. چراغ روغن یکی از این سنسورها است. در صورتی که فشار روغن کم باشد یا مشکلات دیگری پیش آید روشن میشود. اگر علاوهبر چراغ کنترل موتور، چراغ روغن هم روشن شد باید در اسرع وقت خودرو را متوقف کرد.
2. اگر در پی مشکلات عملکردی، چراغ چک موتور روشن شد باید سرعت اتومبیل را کاهش داد و از بالا و پایین کردن نامنظم سرعت جلوگیری کرد. اگر در حال یدک کشیدن یا حمل بار هستید در سریعترین زمان ممکن این کار را متوقف کنید تا جلوی وارد شدن خسارات سنگین بر روی موتور را بگیرید.
3. اگر بعد از سوختگیری، چراغ چک خودرو روشن شد لازم است درپوش باک را بررسی کرد و از محکم بودن آن اطمینان یافت. این سنسور، نشتی را در سیستم انتشار تبخیر نشان میدهد.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با متخصص برق و تعمیرات خودرویی مشورت کنید. اطلاعات بیشتر